Coraz częściej w naszych domach pojawiają się zwierzęta egzotyczne. Niektóre z nich, jak pająki, są jadowite. Niestety nadal mało wiemy na temat ich jadu i co zrobić w razie ukraszenia.

Wszystkie pająki są jadowite! Pająki to jedne z najstarszych zwierząt lądowych i takie przystosowania ewolucyjne jak tworzenie sieci i jadowitość pozwoliły przeżyć im wiele milionów lat. Jad służy pająkom do obrony przed napastnikami, do paraliżowania ofiar często większych niż sam pająk, oraz do ich zabijania. Wytwarzany jest w parzystych gruczołach jadowych osadzonych w głowotułowiu, a ujściem gruczołów są kolce jadowe na szczękoczułkach. Jad to kombinacja wielu składników, zarówno organicznych jak i nieorganicznych. Do najważniejszych należy hialuronidaza i różnego rodzaju neurotoksyny. Skład jadu u różnych pająków jest cechą gatunkową. Pająki mogą posiadać jad o bardzo wielu składnikach (np. u afrykańskiego Sicarius terrosus z jadu wyizolowano ponad 100 różnych substancji) lub ich jad może się składać tylko z kilku substancji.

Nasze pająki krajowe nie należą do niebezpiecznych. Zazwyczaj mają zbyt słabe szczękoczułki by przekłuć naszą skórę. Jednak zdarzają się ukąszenia. Do pająków które mogą nas ukąsić np. podczas spacerów po łące należy między innymi: kolczak zbrojny (Cheiracanthium punctorium). Po jego ukąszeniu mogą wystąpić nudności, a czasem w miejscu ukąszenia może pojawić się opuchlizna czy nawet zmiany martwicze. Po ukąszeniu przez krzyżaka ogrodowego (Araneus diadematus) w miejscu ukąszenia może wystąpić wysypka, rzadziej zmiany martwicze.

Znacznie niebezpieczniejsze bywają pająki egzotyczne, które możemy spotkać na wycieczkach zagranicznych, a przede wszystkim te, które hodujemy lub które zamierzamy hodować w domu. Do najniebezpieczniejszych należą: wspominany już Sicarius terrosus, na którego jad medycyna nie wynalazła jeszcze surowicy, a po ukąszeniu którego istnieje duże prawdopodobieństwo śmierci już po 24 godzinach, wałęsak brazylijski (Phoneutria fera) który uśmiercał około 1000 ludzi rocznie, a jego jad jest około 15 razy silniejszy od jadu czarnej wdowy. Na szczęście takie pająki w rękach hodowców zdarzają się rzadko, aczkolwiek zdarzają się!