Australijskimi papugami średniej wielkości, które są rzadziej hodowane w polskich domach, choć regularnie pojawiają się na naszym rynku, są ptaki z rodzaju Polytelis.

Charakterystyka gatunku

Papugi należące do tego rodzaju są średniej wielkości, krępe, o długich skrzydłach i wydłużonym cienkim ogonie. Mają piękne ubarwienie na bazie zielonego, a dymorfizm płciowy jest u nich wyraźnie zaznaczony. Są niekłopotliwe w utrzymaniu, łatwo się oswajają i są bardzo ciekawskie. Nie uczą się powtarzania dźwięków, ani słów. Powinny być trzymane w wolierach, gdyż w klatkach niszczą swoje długie ogony. Nie są agresywne i można łączyć je z innymi gatunkami papug, nawet znacznie od nich mniejszymi.

Do tego rodzaju zalicza się trzy gatunki: P. alexandrae – księżniczka wspaniała, P. anthopeplus – księżniczka słoneczna i P. swainsonii – księżniczka tarczowa. Wszystkie podlegają ochronie gatunkowej i w Polsce jest obowiązek ich rejestracji.

Księżniczka wspaniała

Popularnymi nazwami są dla niej także księżniczka Walii, aleksandretta książęca i papuga księcia Walii. Dochodzi do 45 cm długości, z czego ogon zajmuje do 28 cm. Jej upierzenie ma pastelowe barwy, na bazie zieleni, z różową piersią, niebieskim czołem i intensywnie zielonymi barkówkami. Kuper jest niebieski. Samiec jest ubarwiony intensywniej, z dłuższym ogonem i pomarańczową źrenicą, samica bardziej szara i nieco mniejsza, a jej źrenica ma brązowy odcień. U dorosłych samców lotki trzeciorzędowe są zwykle wydłużone. Występuje kilka mutacji barwnych, m. in. lutino, albino i niebieskie. Żyje nawet do 30 lat.

Zamieszkuje otwarte, często niegościnne tereny Australii, porośnięte krzewami i prowadzi koczowniczy tryb życia w niewielkich stadach lub parami przemieszczając się w poszukiwaniu pokarmu.

Żeruje często na ziemi, dlatego bardzo ważne by dno woliery było często sprzątane, a dach osłonięty, by uchronić wolierę przed zanieczyszczaniem przez dzikie ptaki. Żywienie jak dla średnich papug, w wolierze warto sadzić kiełkujące ziarno, które ptaki będą chętnie wydłubywać z ziemi. Można trzymać w wolierze ogrodowej przez cały rok, o ile ma możliwość dogrzewania przy temperaturze poniżej 0oC. Nie ma skłonności do niszczenia drewnianych elementów woliery. Długość woliery minimum 4,5 m.

Rozmnażanie nie stanowi większego problemu. Do rozrodu powinno się dopuszczać ptaki co najmniej w 2 roku życia. Parze należy zapewnić głęboką skrzynkę lęgową lub wydrążony pień o wysokości 50-200 cm i podstawie 20x20 cm. Samica składa 4-6 jaj, które wysiaduje przez około 20 dni. Młode zaczynają opuszczać budkę po 5 tygodniach, a po miesiącu są już samodzielne. Wybarwienie na dorosłego ptaka zachodzi średnio w 10 miesiącu życia. Mogą wyprowadzać do dwóch lęgów w roku.

Są to ptaki dość ciche, ale zaniepokojone mogą wydawać głośne i nieprzyjemne odgłosy. Łatwo się oswajają i są przyjazne.

Księżniczka tarczowa

Zwana jest również papugą tarczową lub barabandą. Występuje w południowo-wschodniej Australii, szczególnie na zalesionych terenach Nowej Południowej Walii, a jej populacja gwałtownie się kurczy i jest narażona na wyginięcie.

Dochodzi do 40 cm długości, a jej ubarwienie jest głównie jaskrawo zielone. Dymorfizm płciowy jest wyraźny; samiec ma żółte czoło, policzki i podgardle, oraz jaskrawo czerwoną obrożę na piersi. Spód ogona jest u nich czarny. Samica ma zieloną głowę z szaro-niebieskim odcieniem, oraz czerwone pióra na nogach. Spód ogona ma barwę różową.

Utrzymanie i hodowla jak u gatunku poprzedniego. Chętnie bawią się zabawkami. Bardzo lubią kąpiele.

Księżniczka słoneczna

Popularnie zwana jest papugą górską. Występuje w zaroślach eukaliptusowych Nowej Południowej Walii i Wiktorii, a także lasach wybrzeża południowo-zachodniej Australii.

Wielkość jak u barabandy, jaskrawożółty spód ciała kontrastuje z czarnymi skrzydłami i ogonem, wierzch ciała ciemno zielony. Samiec ma żółtą głowę i pokrywy skrzydeł i różowawe prążki na skrzydle. Samica jest mniej pstrokata, jej ubarwienie jest bardziej matowe i szaro-zielone.

Hodowla i żywienie jak u poprzednich gatunków. Jest towarzyska i najcichsza ze wszystkich trzech gatunków. Często ma problemy z zapaleniem spojówek i infekcje na stopach. Wymaga wolier o długości co najmniej 7 m.