Efektowny pies o pięknej szacie powszechnie kojarzony jest z filmem "Lassie wróć!". W Polsce od dawna cieszy się niesłabnącą popularnością udanie łącząc cechy psa pracującego z pięknym wyglądem.

Ojczyzną owczarka szkockiego jest Szkocja. Jest to jedna z czterech tradycyjnych ras szkockich. Rasa ta jest bardzo stara, pierwsze wzmianki o niej pochodzą ze średniowiecza. Od początku były to psy używane do zaganiania owiec. Pierwotnie były bardzo zróżnicowane pod względem wyglądu. Wygląd ujednolicono w połowie XIX wieku wprowadzając domieszkę krwi border collie i charta rosyjskiego. Obecnie collie pełni zarówno funkcję psa pasterskiego jak i towarzyszącego. Rasa należy do I grupy FCI.

Owczarek szkocki jest psem o pięknej, harmonijnej, lekko prostokątnej w zarysie, sylwetce. Grzbiet jest mocny, wznoszący się w okolicy lędźwiowej. Klatka piersiowa głęboka i rozszerzająca się za łopatkami. Kończyny proste, dobrze kątowane, mocne. Ogon długi, noszony zawsze poniżej grzbietu. Szyja długa i mocno zbudowana. Głowa kształtna, wąska i długa. Uszy średniej wielkości, stojące, załamane w 2/3 swojej wysokości. Rasa występuje w dwóch odmianach różniących się długością włosa:

• długowłosej (rough collie) ma sierść długą z obfitym podszerstkiem;
• krótkowłosej (smooth collie) ma sierść krótką i twardą również z obfitym podszerstkiem.

Obie odmiany mogą występować w trzech umaszczeniach: płowym (rude z białymi znaczeniami), tricolor (biało-czarno-rude) i blue merle (marmurkowe, niebiesko-popielate z czarnym przetykaniem i białymi znaczeniami). W umaszczeniu blue merle dopuszczalne są oczy barwy niebieskiej. Odmiana długowłosa wymaga starannej i regularnej pielęgnacji sierści.

Pod względem charakteru owczarek szkocki jest typowym psem pasterskim. Inteligentny, bystry, łatwo uczący się. Jest psem oddanym właścicielowi, lojalnym i chętnym do współpracy. Collie są czujne i nieufne wobec obcych. Zdarzają się egzemplarze lękliwe i histeryczne. Z reguły odmiana krótkowłosa prezentuje lepszą psychikę, od długowłosej. Obie wymagają dużo ruchu i zajęcia. Znudzony Collie potrafi niszczyć przedmioty i zaganiać domowników. Znakomicie się szkoli i doskonale nadaje się do szkolenia sportowego. Jest psem pogodnym i uczuciowym pod warunkiem odpowiedniej socjalizacji i wychowania.

Owczarki szkockie należą do ras obciążonych dużą liczbą chorób dziedzicznych. Na szczęście dużej liczbie jednostek chorobowych towarzyszy stosunkowo niewielka liczba zachorowań. Charakterystyczne dla Collie choroby to wrzodziejące idiopatyczne zapalenie skóry owczarków collie i szetlandzkich, choroba oczu Collie. Z innych chorób dziedzicznych występuje wrodzona głuchota, padaczka, amyloidoza nerek, wrodzona łamliwość kości, wrodzone zwichnięcie łokcia, bielactwo, przetrwały przewód Botala, cykliczna neutropenia. Collie wykazują ponad przeciętną częstotliwość występowania dysplazji stawów biodrowych (obecnie eliminowaną poprzez obowiązkowe badania psów hodowlanych), nietolerancji pokarmowych i nadwrażliwości na iwermektynę i milbemycynę.