Psy to gatunek w którym zróżnicowanie rodzaju sierści jest największe spośród wszystkich zwierząt na świecie. Ma to swoje uzasadnienie zarówno w ilości ras, których jedną z ważniejszych cech eksterieru jest szata, jak i w samej specyfice oraz wyjątkowej dziedziczności wyglądu sierści.

Wszystkie rodzaje sierści możemy podzielić pod względem długości na długowłose, krótkowłose oraz szorstkowłose. Te trzy kategorie mają swoje różnorakie modyfikacje. Dalsze zróżnicowanie związane jest z grubością włosa, przy sierści szorstkiej jest on gruby, a pozostałe to włosy o normalnej grubości. Zmiana wyglądu zaznacza się przy wyraźnym stosunku podszerstka z włosami okrywowymi (występują często u owczarków niemieckich tzw. portki na udach). Trzeba zaznaczyć że istnieją rasy które są pozbawione jakiejkolwiek okrywy włosowej albo posiadają łysiny występujące na odpowiednich partiach ciała. Ponadto gen braku włosa jest w formie homozygotycznej (identyczne allele danego genu) letalny, tzn. powoduje śmierć we wczesnym rozwoju płodu.

Pigment

Umaszczenie sierści psa zależy od jakości barwnika, jego ilości, sposobu umiejscowienia w komórce włosa, jak i w całym włosie. Występują w związku z tym włosy wielokolorowe. Pigment odpowiedzialny za umaszczenie odpowiada jednocześnie za kolor skóry, oczu oraz za kolor śluzówki. Zdarzają się odbarwienia włosa pod wpływem różnych czynników. Często miejscowe odbarwianie włosów spowodowane jest podawaniem w dane miejsce pewnych leków w formie zastrzyku.

Geny

Geny kontrolujące barwniki tj. eumelanina oraz feomelanina odpowiedzialne są za umaszczenie psa. To one nadają jednobarwność, charakterystyczne podpalanie u owczarków niemieckich, plamy u dalmatyńczyka czy trikolor u Berneńskiego psa pasterskiego. Poszczególne ich grupy zajmują się innymi aspektami umaszczenia tj. geny kontrolujące odcień, kolor nosa, występowanie plam lub ich brak, pręgowania, wygląd wilczy, marmurkowatość, białe wstawki jak „kwiat” na końcu ogona czy „skarpetki” na dolnych częściach łap, czy w końcu albinizm polegający na braku pigmentu. W przypadku tego schorzenia obecne są następujące cechy: biała sierść, różowe źrenice, biała skóra, białe błony śluzowe. Zmiany te stosunkowo często pojawiają się u pekińczyków.

Zróżnicowanie sierści u psów, jak widzimy, jest ogromne. Wszystkiemu winne są różnorodne geny które współdziałając ze sobą dają wiele możliwych kombinacji, a poznając tajniki ich dziedziczenia, nie powinny dziwić czarne szczeniaki od białowłosych rodziców.