Przetrwały przewód Botalla (przetrwały przewód tętniczy) jest dobrze poznanym wrodzonym zaburzeniem rozwojowym. Jest to schorzenie zagrażające życiu, które wymaga leczenia chirurgicznego.

Czym jest przetrwały przewód Botalla?

W życiu płodowym przewodem Botalla płynie krew pomiędzy aortą a lewą tętnicą płucną. Układ taki spowodowany jest koniecznością ominięcia płuc, nieczynnych w okresie prenatalnym. Po urodzeniu w ciągu dwóch dni dochodzi do zamknięcia przewodu i normalnego krążenia krwi. W przypadku kiedy przewód pozostaje otwarty, występuje zjawisko powtórnego przepływu utlenowanej krwi przez płuca. Powoduje to niewydolność serca z typowymi jej objawami.

Czym objawia się przetrwały przewód Botalla?

Dostrzegalnymi dla właściciela oznakami są duszności, wolne przybieranie wagi przez szczenię, skłonność do zmęczenia i wodobrzusze. Schorzenie to daje charakterystyczny objaw – tzw. szmer maszynowy. Na jego podstawie choroba zazwyczaj jest diagnozowana przez lekarza podczas rutynowego badania. W przypadku późnego wykrycia oprócz wymienionych objawów występuje powiększenie serca i jego uszkodzenie manifestujące się zaburzeniami rytmu pracy. Potwierdzenie rozpoznania stanowi dodatni wynik badania dopplerowskiego.

Jak leczy się przetrwały przewód Botalla?

Skuteczne jest tylko leczenie chirurgiczne polegające na podwiązaniu drożnego przewodu i zamknięciu jego światła. Dostępna w innych krajach technika embolizacji (zamknięcia) przewodu z wykorzystaniem cewnika sercowego nie jest w Polsce stosowana. Niekiedy przed operacją konieczne jest ustabilizowanie stanu psa przy pomocy leków nasercowych. Operacja zamknięcia przetrwałego przewodu Botalla wymaga chirurga doświadczonego w operacjach klatki piersiowej i dysponującego odpowiednim sprzętem umożliwiającym podtrzymanie oddychania w czasie trwania operacji. Powodzenie operacji zależy w dużej mierze od pory wykrycia anomalii i stopnia uszkodzenia serca.

Jak zapobiegać występowaniu przetrwałego przewodu Botalla?

Schorzenie jest wrodzone. Nie jest możliwe zapobieganie wystąpieniu przetrwałego przewodu tętniczego u psa. Kluczowe znaczenie w terapii choroby ma wczesne jej wykrycie. Właściciel szczeniaka powinien dopilnować dokładnego osłuchania zwierzęcia przez lekarza weterynarii przy okazji pierwszych wizyt. Stwierdzenie charakterystycznego szmeru powinno być sygnałem do potwierdzenia choroby przez specjalistę kardiologa. Ponieważ schorzenie ma charakter dziedziczny dla ras takich jak: spaniele, setery irlandzkie, pudle, owczarki szetlandzkie szkockie i niemieckie, polskie owczarki nizinne oraz szpice miniaturowe, nie powinno się kupować szczeniąt po rodzicach ze stwierdzonym przetrwałym przewodem Botalla. Chore zwierzęta nie mogą być przeznaczane do rozrodu.