dotyczą starszych psów. Średni wiek zwierząt u których stwierdza się nowotwory jąder to 9 lat. Z powodu częstego występowania istotne dla właścicieli psów, jest zaznajomienie się z kilkoma podstawowymi faktami na temat tego schorzenia.

Nowotwory jąder są najczęstszym schorzeniem onkologicznym u psów powyżej dziewiątego roku życia. Schorzenie wielokrotnie częściej występuje u wnętrów, czyli psów u których jądra nie „zstąpiły” do moszny i znajdują się w kanale pachwinowym lub jamie brzusznej.

Szczególną podatność na zachorowanie w przypadku takich zwierząt tłumaczy się zwiększoną temperaturą wewnątrz ciała, która niekorzystnie oddziałuje na niektóre komórki tworzące miąższ jąder. Statystyki zachorowań wskazują, że więcej niż co drugi wnętr w wieku od 9 do 14 lat choruje na nowotwór jąder. Guzy jąder zazwyczaj wykrywane są z powodu zmian w wyglądzie jąder zaobserwowanych przez właściciela, lub przez lekarza podczas rutynowego badania klinicznego. Niekiedy podejrzenie choroby nasuwa zespół objawów towarzyszących.

Guzy jąder mogą wywodzić się z różnych komórek budujących narząd. Od rodzaju komórek odpowiedzialnych za nowotwór zależy charakter zmiany. Nowotwory jąder w około osiemdziesięciu procentach mają charakter łagodny i nie dają przerzutów. Niestety z powodu funkcji wydzielniczej jąder, produkujących hormony płciowe, zmiany w ich obrębie mogą powodować występowanie „zespołu feminizującego samców”. Objawia się on symetrycznymi wyłysieniami, powiększeniem sutków, zanikiem jąder oraz atrakcyjnością dla innych samców. Czasami dodatkowo obecne są zaburzenia w funkcjonowaniu szpiku kostnego, manifestujące się niedokrwistością.

Leczenie nowotworów jąder, w przypadku narządu prawidłowo umiejscowionego w mosznie, ogranicza się do zabiegu kastracji. U psów wnętrów operacja jest bardziej skomplikowana, jednak podobnie jak w powyższej sytuacji polega na usunięciu obu jąder. Ponieważ istnieje ograniczone ryzyko występowania przerzutów, zabieg chirurgiczny powinien być uzupełniony wykonaniem zdjęcia rentgenowskiego, w celu wykluczenia złośliwego charakteru guza. W tym samym celu usunięte tkanki powinny zostać poddane badaniu histopatologicznemu. W każdym wypadku zabieg powinien być przeprowadzony możliwie wcześnie.

Zapobieganie nowotworom jąder jest proste. Polega ono na wykonywaniu zabiegu kastracji u wszystkich niehodowlanych psów-samców. Psy reproduktory należy wykastrować  po zakończeniu wykorzystywania ich w hodowli. Z powodu szczególnej predyspozycji psów z wnętrostwem, należy obserwować proces „zstępowania” jąder do moszny u szczeniąt. Rasy szczególnie predysponowane do wnętrostwa to pekińczyki, maltańczyki i  pudle miniaturowe W razie zauważenia nieprawidłowości należy konsultować się z lekarzem weterynarii, który również w czasie rutynowych czynności,  jak  np. szczepienie, powinien skontrolować stan jąder i zaawansowanie ich zstępowania do moszny u młodego psa. W przypadku uwięźnięcia jądra w kanale pachwinowym należy przeprowadzić zabieg usunięcia obu jąder.

U psów niekastrowanych, szczególnie starszych, należy zwracać uwagę na zmiany w wyglądzie moszny oraz na występowanie objawów zespołu feminizującego.