Nowotwory gruczołu mlekowego stanowią większość zmian nowotworowych u suk. Najczęściej występującym spośród złośliwych nowotworów gruczołu mlekowego jest gruczolakorak. Pomimo częstego rozpoznawania, nadal jest to jeden z najgroźniejszych nowotworów u psów, a jego leczenie może być pomyślne tylko w przypadku wczesnej diagnozy.

Nowotwory gruczołu mlekowego stanowią ponad połowę wszystkich zmian nowotworowych stwierdzanych u suk. Statystycznie jedna na cztery suki zachoruje na nowotwór gruczołu mlekowego w ciągu swojego życia. Połowa nowotworów ma złośliwy charakter, z czego około połowę stanowią gruczolakoraki. Wynika z tego, że prawdopodobieństwo zachorowania naszego psa na gruczolakoraka jest stosunkowo wysokie w porównaniu z innymi schorzeniami.

Jak rozpoznać gruczolakoraka u psa?

Rozpoznanie rodzaju guza jest możliwe poprzez zbadanie jego wycinka pod mikroskopem. Lekarz weterynarii może ocenić czy dana zmiana wykazuje cechy nowotworu złośliwego, czyli czy jest bardziej lub mniej prawdopodobne że konkretny guz jest nowotworem złośliwym. Jeżeli wyczujemy lub zauważymy w obrębie gruczołów mlekowych jakiekolwiek guzki, powinniśmy potraktować je jakby były zmianą złośliwą i niezwłocznie skonsultować się z weterynarzem. Większość guzów pojawia się w okolicy tylnych dwóch par sutków, należy więc szczególnie uważnie oglądać tylną część brzucha. Czasami zanim dojdzie do uwypuklenia się guza gruczołu mlekowego powiększeniu mogą ulec węzły chłonne w okolicy pachwin. Z tego powodu nie należy lekceważyć żadnych zmian występujących w tej okolicy. Prawdopodobieństwo wystąpienia nowotworu listwy mlecznej rośnie wraz z wiekiem. Większe jest u suk niesterylizowanych. Najmniejsze ryzyko (0,5%) występuje w przypadku suk wysterylizowanych przed pierwszą cieczką.

Jak leczy się gruczolakoraka listwy mlecznej?

Leczenie ogranicza się do zabiegu chirurgicznego usuwającego guza wraz z marginesem zdrowej tkanki i węzłami chłonnymi, w których często znajdują się komórki nowotworowe. Przed zabiegiem możliwe jest wykonanie biopsji (pobranie próbki tkanki) guza lub węzła chłonnego aby upewnić się co do charakteru guza (złośliwy lub niezłośliwy). Usunięcie guza poprzedzone jest wykonaniem zdjęcia RTG klatki piersiowej. Ma ono na celu wykrycie ewentualnych przerzutów świadczących o zaawansowanym stadium choroby, w którym to zabieg nie jest już w stanie uratować psa. Leczenie farmakologiczne (chemioterapia) nie jest skuteczne w przypadku nowotworów listwy mlecznej u psów. Podobnie radioterapia nie poprawia przeżywalności chorych zwierząt. Jedyną szansą jest usunięcie guza zanim da przerzuty do innych okolic ciała. Po usunięciu guza należy go koniecznie przesłać do pracowni anatomii patologicznej celem określenia rodzaju nowotworu. Badanie takie ułatwia późniejsze leczenie i pomaga lekarzowi określić rokowanie. Około połowy zwierząt którym usunięto złośliwy guz listwy mlecznej żyje dwa lata lub więcej po zabiegu. U jednego na pięć zwierząt dochodzi do wznowy. W takim wypadku konieczne jest ponowne usunięcie zmiany. Nie należy tracić nadziei jeżeli guz odrasta – ponad połowa zmian pojawiających się w miejscu wyciętego guza ma niezłośliwy charakter.

Jak zapobiegać gruczolakorakowi listwy mlecznej?

Najpewniejszą metodą jest wysterylizowanie suki przed pierwszą cieczką. Zabieg taki daje 99,5 procent szansy, że zwierzę nigdy nie zachoruje na nowotwór gruczołu mlekowego. Zabieg wykonany przez drugą cieczką zmniejsza ryzyko zachorowania do 92 procent. Należy zwracać uwagę na wszelkie zmiany pojawiające się w obrębie sutków i samego gruczołu, a także na powiększone węzły chłonne w okolicy pach i pachwin. W przypadku wykrycia zmian należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza i stosować do jego zaleceń pamiętając, że szybki zabieg usunięcia guza to w praktyce jedyna szansa uratowania życia zwierzęcia, jeżeli guz ma charakter złośliwy. Po usunięciu guza należy w dalszym ciągu kontrolować, czy guzy nie pojawiają się w innych miejscach listwy mlecznej.