Czekolada, jako produkt słodki i aromatyczny sprawia, że tak jak ludzie tak i psy przepadają za jej smakiem. Niewiele osób jednak zdaję sobie sprawę z zagrożenia, jakie stwarza ona dla naszych psów.

Smakowitość czekolady oraz fakt łatwego dostępu do niej powoduje, że poza niesterydowymi lekami przeciwzapalnymi (np. paracetamol), czekolada jest najczęstszą przyczyną zatruć naszych psów. Czasem nawet śmiertelnych!

Źródło zatrucia

To, że czekolada powoduje zatrucia jest tak naprawdę uogólnieniem, ponieważ właściwie to tylko część jej składników jest szkodliwa dla psów. Chodzi o tak zwane metyloksantyny – grupa związków charakteryzująca się podobną budową chemiczna, a są to: teobromina, teofilina i kofeina. Największą zawartość w kakao wykazuję teobromina. Dwie ostatnie, choć również toksyczne, ze względu na swoją mała zawartość w czekoladzie mają niewielki udział w zatruciu. Naturalnym źródłem tych związków są nasiona kakao, liście herbaty i owoce kawy.

Inne źródła

Wiele produktów zawierających toksyczne dla psów związki nie stanowią zagrożenia ze względu na trudność ich spożycia. Takim przykładem jest kawa. Istnieją także źródła trujących metyloksantyn, o których nie zdajemy sobie sprawy. Mogą nimi być ostatnio popularne nawozy i ściółki z odpadów po przetworzeniu owoców kakaowca. Ich kakaowy zapach, łatwość dostępu w ogrodach oraz wybitnie duża zawartość teobrominy stanowią kolejne ważne źródło zatrucia.

Metyloksantyny

Ludzie w przeciwieństwie do psów z łatwością metabolizują te związki. Dowodem na to może być choćby fakt, iż są one powszechnie spożywane przez ludzi w takich produktach jak kawa, herbata oraz kakao, właściwie bez szkody dla organizmu, pod warunkiem, że nie są nadużywane.

Toksyczność metyloksantyn dla psów związana jest z bardzo wolnym metabolizowaniem i usuwaniem ich z organizmu. Okres półtrwania teobrominy w ciele psa, tj. czas, po jakim pozostaje tylko połowa dawki wyjściowej, wynosi u psów nawet do 17 godzin, przy czym u człowieka nie przekracza ona trzech.

Czynniki wpływające na możliwość zatrucia

To czy akurat u naszego psa po spożyciu czekolady wystąpią objawy zatrucia, uwarunkowane jest wieloma czynnikami. Jednym z ważniejszych wydaje się być ilość spożytych metyloksantyn. Właściwie pod słowem czekolada rozumiemy wiele produktów, tak więc zawartość w nich substancji toksycznych może być różna. Dla przykładu tabliczka mlecznej czekolady (średnio 100 g) zawiera 200 mg teobrominy, w tabliczce gorzkiej znajdziemy aż 460 mg, a natomiast z białej czekoladzie występują tylko śladowe ilości tego związku.

Ważna jest także waga psa. Dawki toksyczne przelicza się na kilogram masy ciała. Tak więc po spożyciu takiej samej ilości czekolady u mniejszego psa może dojść do zatrucia, gdzie u psa dużego nie zaobserwujemy żadnych objawów. Wrażliwość psa na toksyczne działanie tych substancji jest także cechą osobniczą, czyli każdy pies może zareagować inaczej.

Czy tylko metyloksantyny szkodzą?

Biała czekolada zawiera znikome ilości teobrominy, ale po jej spożyciu, także może dojść do objawów zatrucia. Spowodowane jest to wysoką zawartością tłuszczy i cukrów w tym produkcie i właściwie pierwsze objawy zatruć czekoladami są z nimi związane.

Dawki toksyczne i objawy zatrucia

Dawki zagrażające zdrowiu naszego psa zaczynają się od 20 mg/kg m. c., natomiast przekroczenie 60 mg/kg m. c. skutkuje poważnymi objawami ze strony układy nerwowego. Dawka letalna (DL50), czyli taka, po spożyciu której umiera 50% badanych osobników kształtuje się na poziomie 100-200mg/kg m. c. W przełożeniu na gorzką czekoladę średni pies o wadze 15 kg po spożyciu 65 g czekolady wykaże pierwsze objawy zatrucia, a zejście śmiertelne może nastąpić po zjedzeniu 3 tabliczek tej czekolady.

Najwcześniejsze objawy zatrucia ograniczają się do przewodu pokarmowego, będą to wymioty (czasem krwawe), biegunki, wzdęcia, a także może pojawić się nie trzymanie moczu. Po większych dawkach i w późniejszym czasie występują objawy ze strony układu nerwowego, takie jak nadpobudliwość, napięcie, niezborność ruchów, drgawki.

Leczenie

Zatrucia o lekkim przebiegu mogą przebiegać niezauważalnie dla właścicieli. Gdy jednak zauważamy niepokojące objawy konieczna jest pomoc lekarska. Nie podawajmy żadnych leków i substancji pomocnych dla ludzi w podobnych przypadkach, gdyż możemy pogorszyć stan zwierzęcia. Objawy zatrucia czekoladą nie są charakterystyczne dla tych substancji, dlatego niezmiernie ważnym jest, aby w wywiadzie jaki lekarz z nami przeprowadza, wspomnieć o każdej możliwej ilości czekolady, którą pies mógł zjeść. W przypadku szybkiej interwencji weterynaryjnej nawet groźne dla życia psa zatrucia mogą zostać opanowane.