Istnieje ogromna liczba umaszczeń kotów. Nawet w obrębie jednej rasy często zdarzają się różne odmiany barwne sierści. Obecnie kolor okrywy włosowej bywa sterowany przez człowieka i ma wyłącznie walory estetyczne.

Barwy pierwotne

W czasach, kiedy koty żyły dziko ich umaszczenie było podyktowane terenem jaki zamieszkiwały. Właściwa barwa sierści warunkowała ich ukrycie się w konarach drzew lub na pustyni. Zwierzęta żyjące w lasach cechowały cętki ciemne na jasnym tle, natomiast koty żyjące w lasach tropikalnych posiadały zazwyczaj pręgowane umaszczenie.

Dość dużą ciekawostką jest to, że młode nawet kotów jednolicie umaszczonych posiadają cętki, które z wiekiem znikają. Takie barwy pomagają ukryć się młodym osobnikom przed drapieżnikami. Do pierwotnych barw należy zaliczyć wszelkiego rodzaju cętki i plamki na ciemno rudawym tle, a nawet aguti czyli włosy które u nasady są jasne a na końcu ciemne, lub na odwrót. Takie umaszczenie spotykamy u kota nubijskiego.

Najczęstsze umaszczenia kotów

Wskutek selektywnej hodowli kotów, ich przemyślanym krzyżowaniom lub po prostu przypadkowym mutacjom powstało szereg umaszczeń, które w naturalnych warunkach nigdy by nie powstały.

Najczęściej spotykane są koty czarno-białe, bure pręgowane oraz czarne w różnych odcieniach. Oczywiście mowa tu o dachowcach, bo to tak na prawdę one stanowią najliczniej reprezentowaną grupę kotów domowych. Ruda barwa należy do dość rzadkich ze względu na trudność dziedziczenia jej. Wśród kotów rasowych występuje ściśle określony odcień i kolor danej barwy. Do umaszczeń, które dość często pojawiają się wśród wielu przedstawicieli nie koniecznie tej samej rasy należą następujące kolory sierści:

• szylkretowy – jest to zestawienie koloru niebieskiego z kremowym lub rudego z czarnym bądź brązowym, występuje między innymi u amerykańskich curl czy devonrexów;
• dymne – takie umaszczenie spotykamy w przypadku gdy włosy okrywowe są ciemno wybarwione, a podszycie oraz nasada włosów pokrywowych jest jasna, spotykane jest dość często u kotów syberyjskich, amerykańskich curl czy norweskich leśnych;
• dzikie – jest to kolor rdzawo-rudy, najczęściej występujący u kotów rasy abisyńskiej;
• tabby – są to różnego rodzaju cętki, pręgi, rozetki czy plamki;
• niebieskie – występuje w rożnych odcieniach, najbardziej charakterystyczny jest dla kota brytyjskiego i przede wszystkim rosyjskiego niebieskiego, spotykany jest także u kotów perskich.

Maski

Są to znaczenia barwne występujące na głowie, ogonie oraz kończynach. Jest to wynik niekompletnego wybarwienia włosa. Najbardziej charakterystyczne są dla kotów birmańskich oraz innych ras których umaszczenie jest określane jako colourpoint. Charakteryzuje się ciemnymi włosami na kończynach, końcówce ogona oraz głowie. Włosy te mają wyraźnie ciemniejszą barwę od reszty sierści. Najczęściej przypominają one barwę czekoladową w różnych odcieniach. Takie maski można również spotkać u kotów syjamskich czy brytyjskich, a nawet perskich.