Koty to fascynujące zwierzęta i od zawsze powiązane były z ludzką wiarą w siły nadprzyrodzone. Skąd wzięły się stereotypy, jakie znaczenie miał kot przez wieki i czy zawsze ten czarny przynosi pecha?

Koty przywędrowały do Europy z Egiptu – tam też zaczyna się ich historia.

Egipt od początku swego istnienia był państwem rolniczym, gdzie wielką rolę gospodarczą odgrywało zboże; ważne więc było pozbywanie się wszelkiego rodzaju gryzoni. Tak właśnie zaczęła się kariera kotów, które na początku służyły jako zwierzęta gospodarskie. Szybko ze zwykłych niszczycieli myszy stały się symbolami bezpieczeństwa i urodzaju.

Skojarzono je najpierw z bogiem słońca – Ra (koty miały być jego nocnymi wysłannikami), potem zaś z Bastet – boginią płodności i radości przedstawianą jako kotka. Największą czcią otaczane były czarne koty – symbole doskonałości, a czarny kot z białym trójkątem na czole uznawany był za wcielenie boga Apisa – władcy Nilu.

W egipskim domu kot spał na honorowym miejscu, w najlepszych warunkach, na jakie było stać gospodarzy. Nie wolno był kotów wywozić poza kraj, a wyrządzenie im jakiejkolwiek krzywdy, choćby przypadkiem, było znakiem rychłego nieszczęścia, które ześlą bogowie.

Egipcjanie wierzyli w życie pozagrobowe, nie tylko ludzi, ale także kotów. Dlatego swoim pupilom wystawiali pogrzeby, balsamowali ich zwłoki, nosili po kotach żałobę. Wszystko, by podkreślić wielkość i boskość swych zwierząt. W jednym z egipskich cmentarzy odnaleziono trzysta tysięcy urn z kocimi zwłokami.

Mitologia grecka nie nadaje tym zwierzętom tak wielkiej wagi. Kot towarzyszy przede wszystkim boginiom księżyca, głównie Artemidzie. Jeden z mitów mówi o tym, jak bogini uciekając przed potworem Tyfonem zamieniała się w kotkę, która odtąd stała się jej symbolem.

Skandynawowie nadali kotu inną, podwójną symbolikę – zwierzę było łagodnym, ale pamiętliwym opiekunem domu, połączeniem sprytu i łagodności. Freja, bogini miłości, magii i walki nosiła rękawiczki z kocich skórek nadające jej siły i płodności; powoziła także rydwanem zaprzężonym w koty. Powszechnym zwyczajem było wystawianie przed dom miski mleka dla Frei, która często przybierała postać białej lub jasnoszarej kotki. Gdy jej nie ugoszczono, na dom spadała klątwa.

W Japonii popularne są zabawki w postaci białego lub złotego kotka machającego łapką – to Maneki neko – zapraszający kot. Legenda głosi, że biały kot wskazał drogę do świątyni zagubionemu wojownikowi ratując mu w ten sposób życie. Odtąd kotki przynoszą szczęście- podniesiona lewa łapka zapewnia urodzaj i zysk, a prawa – powodzenie. W zwinne kocie ciała wkradały się często demony – opętany kot w japońskiej kulturze ma charakterystyczny rozdwojony ogon.

Jednym z największych miłośników kotów w historii był Mahomet; koty są związane z wieloma legendami. Kiedyś prorok zbudzony na nocną modlitwę zauważył, że jego ulubiona kotka, Muezza, drzemie na rękawie jego szaty. Nie chcąc jej budzić odciął materię, byle tylko zwierzę nie musiało spać na ziemi. Muezza była niezastąpioną towarzyszką Proroka; gdy pogryzły go psy, wylizała i zaleczyła jego rany.

Muzułmanie wierzą także, że właśnie Mahomet, przez długie przebywanie z kotami nadał im wytrzymałość i żywotność – stąd koty zawsze spadają na cztery łapy.

W buddyzmie kot symbolizuje upór i nieczułość – gdy zmarł Budda, według legendy, tylko wąż i kot nie płakali. Nigdy jednak w Chinach nie prześladowano kotów – wierzono, że będą się mścić.