Z coraz większym powodzeniem jeż postępuje proces akceptacji jeża jako zwierzątka domowego. Nadal jednak wiedza na temat jego samego oraz warunków, które należy mu zapewnić jest stosunkowo niska. Dlatego słów kilka na ten temat celem wypełnienia luki o tych jakże sympatycznych zwierzątkach.

Jeż należy wraz z kretami i ryjówkami do rzędu owadożernych (Insectivora), rodziny jeżowatych (Erinaceidae).

Wyróżniamy wśród nich jeże europejskie, obecne w dwóch odmianach – jako jeż wschodni i zachodni, występujące odpowiednio na wschodzie i zachodzie Europy oraz jeże utrzymywane (hodowlane), którymi są najczęściej jeż pigmejski afrykański (o białym brzuchu) i jeż algierski (wędrowny). Wiele jeży utrzymywanych w domu jest krzyżówką tych dwóch gatunków. Przeciętnie w niewoli żyją one 5-7 lat i ważą około 700-1400g.

Utrzymanie

Jeże z natury są samotnikami i tak też powinny być utrzymywane. Są także zwierzętami terytorialnymi, dlatego jeżeli już zdecydujemy się na więcej niż jednego jeża, to powinniśmy zapewnić im odpowiednią przestrzeń i najlepiej jeżeli będą to samice wychowywane od małego razem, pochodzące z jednego gniazda. W domu azyl dla jeża stanowić może szklane terrarium lub plastikowy pojemnik o minimalnej wielkości 90x90 cm. Klatki nie są dla jeży polecane, ponieważ zdarzają się próby ucieczki, co kończy się dla jeża często śmiertelnie. Lubią one się wspinać, co także może skutkować śmiertelnym upadkiem. W klatce umieszczamy domek dla jeża do spania, gdyż potrzebuje on ustronnego miejsca do swobodnego wypoczynku. Możemy spróbować nauczyć jeża korzystać z kuwety, jednak jest to dla nich cecha bardzo indywidualna – jedne korzystają z niej chętnie, inne wcale. Podłoże powinno być niepylące – dobrze sprawdzają się drewniane peletki dostępne w sklepach zoologicznych. Zmieniamy je zawsze, gdy zauważymy zawilgocenie. Jedzenie i wodę podajemy w miseczkach bądź też w poidle automatycznym, z którego jeże bardzo chętnie piją. Na wyposażeniu klatki powinien także znaleźć się kołowrotek. Musi być on jednak duży i pełny – bez przerw między szczelinami. Pomimo kołowrotka zapewniamy jeżowi codziennie ruch na zewnątrz klatki.

Żywienie

W naturze jeże najchętniej zjadają żuki, larwy motyli, krocionogi, dżdżownice, jaja i pisklęta ptaków gniazdujących na ziemi. My powinniśmy karmić je wielostronnie – nadają się do tego celu drobno pokrojona, surowa wołowina, gotowany drób, karma dla psów i kotów (ale nie wyłącznie), jaja gotowane, ryby, płatki owsiane, drobno pokrojona marchew, otręby pszenne. Aby zapobiegać powstawaniu częstego u jeży w niewoli kamienia nazębnego podajemy im także twardy pokarm. Stale powinien mieć on także dostępną wodę. Nie podajemy jeżom surowego mięsa, oprócz wołowiny, surowych jajek i mleka.

Zachowanie

Oswojone jeże są bardzo wdzięcznym towarzystwem. Prowadzą nocny tryb życia i wtedy też są najbardziej aktywne. Swoje niezadowolenie pokazują nam strosząc igły i charakterystycznie „furcząc”. Rzadko posuwają się do gryzienia. Przy zetknięciu z nowym przedmiotem bądź zapachem zaczynają one intensywnie wylizywać kolce śliniąc się przy tym bardzo – jest to zachowanie określane jako akt znakowania i jest dla jeża całkowicie normalne.

Rozród

Jeże w niewoli dojrzewają płciowo już w 5 miesiącu życia. Ciąża trwa u nich 32-36 dni, w miocie najczęściej jest 2-9 młodych i rodzą one jeden miot rocznie.

Jeże z roku na rok stają się coraz częstszymi gośćmi w naszych domach, pamiętajmy jednak, iż jeże dzikie pozostawiamy w spokoju w ich naturalnym środowisku, natomiast do domu zapraszamy jedynie jeże hodowlane.