Brudna woda w akwarium jest zmorą wielu akwarystów. Niejednokrotnie jest głównym powodem do zlania wody ze zbiornika i wyniesienia go na strych.

Tego typu niepowodzenia mogą mieć wiele przyczyn. Najczęściej wynikają z braku dostatecznej wiedzy na temat procesu oczyszczania wody oraz nieumiejętnego serwisowania zamontowanych filtrów.

Wśród wielu akwarystów panuje następujący pogląd: im większy filtr, tym czyściejsza woda. Twierdzenie to nie zawsze jest słuszne, a niedoświadczony akwarysta myślący w ten sposób niepotrzebnie naraża się na koszta związane z zakupem, instalacją i utrzymaniem ogromnego medium czyszczącego.

Rodzaje filtrów

Każdy rodzaj akwarium, a mówimy tutaj o podziałach na biotopy, akwaria holenderskie, japońskie, mieszane czy też akwaria morskie, powinien być wyposażony w odpowiednio przystosowany zestaw czyszczący. Idąc tym tropem w akwariach biotopowych powinniśmy instalować duże i wydajne filtry mechaniczne opcjonalnie uzupełnione w filtry biologiczne a najlepiej tzw. sumpy. Akwaria biotopowe to takie, w których trzymamy gatunki ryb i roślin występujące w określonym środowisku. Zazwyczaj są to duże ryby w dużych zbiornikach, takie jak chociażby coraz popularniejsze arowany, płaszczki czy ponadczasowe glonojady lub pyszczaki.

Akwaria holenderskie czy japońskie to wycinki natury zamknięte w kawałku szkła. O pięknie akwarium nie stanowią ryby lecz starannie przygotowana i utrzymana w nienagannej czystości kompozycja roślin, korzeni i kamieni. Całość uzupełniają drobne bezkręgowce – krewetki karłowate i maleńkie, ławicowe ryby. Takie akwaria powinny być wyposażone w filtry biologiczne, skutecznie oczyszczające wodę ze związków organicznych fosforu i azotu, uzupełnione drobnym filtrem mechanicznym.

Akwaria mieszane, czyli najpopularniejsze zbiorniki z dużą ilością kolorowych rybek powinny zostać wyposażone w standardowe filtry dostępne w sklepach zoologicznych. Najważniejszym parametrem, jaki powinniśmy brać pod uwagę jest nie wielkość a wydajność filtra mierzona w litrach na godzinę. Filtry o małej wydajności często zapychają się.

W przypadku akwariów morskich sytuacja jest dużo bardziej skomplikowana. Tutaj każdy parametr oczyszczania wody musi być utrzymany na odpowiednim poziomie. Oczywiście najważniejszą funkcję spełnia tutaj filtracja biologiczna, którą stanowi sama rafa koralowa, ale nie wolno zapominać o oczyszczaniu chemicznym. Woda przed wlaniem do akwarium musi zostać zdejonizowana, zasolona i uzdatniona. Woda oczyszczana przez filtry wspomagana jest różnymi wkładami wiążącymi, np. związki krzemowe na drodze reakcji chemicznych.

Przed zakupem filtru powinniśmy wziąć pod uwagę wszystkie wyżej wspomniane rzeczy. W sklepie zoologicznym mamy do wyboru zazwyczaj trzy rodzaje filtrów. Pierwsze to filtry wewnętrzne. Są najtańsze i najczęściej używane w polskich akwariach. Drugie, będące ciekawą alternatywą dla pierwszych to filtry kaskadowe. Są to filtry zewnętrzne zawieszane na szybie akwarium. Są nieco droższe od filtrów wewnętrznych. Ostatni rodzaj to filtry zewnętrzne, kubełkowe. Są najdroższe, montowane pod akwarium w szafce za pomocą dwóch węży ze zbiornikiem. Charakteryzują się dużą wygodą użytkowania, dużą pojemnością filtracyjną oraz małą awaryjnością.

Czyszczenie filtrów

Na koniec warto dodać kilka słów dotyczących serwisowania filtrów. Czyszczenie filtrów w równych odstępach czasowych jest podstawową zasadą utrzymania optymalnej higieny zbiornika. Wszystkie wkłady z filtra powinniśmy płukać w wodzie pochodzącej z akwarium a nie pod bieżącą wodą w kranie. Płukając gąbki pod kranem wymywamy bezpowrotnie z naszego filtra wszystkie zasiedlone tam bakterie. Niestety jest to najczęstszy błąd powodujący załamanie się biologicznej pracy filtra, a w konsekwencji brudną wodę w akwarium.